Kağıdın Tarihçesi
- Ana Sayfa
- Kağıdın Tarihçesi
İnsanoğlu her zaman düşüncelerini aktarmanın ve kaydetmenin yollarını ve bunları nasıl daha ileriye götüreceğini araştırmıştır. Bunların ilk örnekleri balmumundan yapılmış levhalar, yapraklar, bronz, ipek ve kil tabletleridir.
Çok miktarda bilginin kaydedilmesi ve ucuza elden ele dolaşması kağıdın buluşuna kadar mümkün olmamıştır.
M.Ö.4000 : Eski Mısırlılar bizim bildiğimiz şekliyle kağıt benzeri ilk maddeyi bulmuşlardır.Papirüs denen bir madde dokunarak hasır haline getirilmiş saz kamışlarının dövülerek sert ve ince bir sayfa haline getirilmesiyle oluşmuştur. İngilizce haliyle kağıt demek olan “paper “ kelimesi de “papyrus“.
Olan günümüze gelmiş bir kelimedir.Tarihte daha sonraki zamanlarda eski Yunanlılar aynı amaçla hayvan derisinden yapılan parşömen cinsi bir madde kullanmışlardır.
M.S.105 : Bildiğimiz haliyle kağıt Çinli bir askeri mahkeme memuru olan Ts’ai Lun tarafından bulunmuştur. İnanışa göre Ts’ai, dut kütüğünü, karışımı ve ufak bez parçalarını suyla karıştırmış bu karışımı ezerek bir kağıt hamuru haline getirmiş, suyunu çıkararak incelttiği karışımı güneşte kurumaya bırakmıştır. Böylelikle kağıt doğmuş olup, bu mütevazi karışım insanoğlunun en harika iletişim inkılaplarından birini oluşturmuştur. Böylelikle Çin‘de edebiyat ve sanat adeta parlamıştır.
M.S. 610 : Kağıt sanatı Budist rahipler tarafından Japonya‘ya yayılmaya başlamıştır. Kağıt yapımı Japon kültürünün en önemli parçası haline gelmiş ve yazı yazmak, yelpaze, elbise, kukla yapımında kullanılmış ve evlerinin en önemli parçasını oluşturmuştur. Ayrıca kalıp baskı tekniği ilk kez Japonlar tarafından kullanılmıştır.
M.S.751 : Semerkant, Çin ve Arap orduları barış içinde ticaretin sürdüğü onlarca yıldan sonra çarpışmaya başladılar. Çinliler bozguna uğratılmış ve çoğu esir alınmıştır.Mahkumlar arasında bulunan kağıt üreticileri özgürlüğün karşılığında, Araplara kağıt üretiminin sırlarını öğreterek anlaşma girişimlerinde bulunmuşlardır.
M.S.1009 : Kağıdın Araplardan Avrupa’ya geçmesi yaklaşık 400 yıl aldı. Avrupa’da ilk kağıt imalathanesi Xativa, İspanya’da Araplar tarafından kuruldu. Burada kağıt üretimi Fas yönetiminde 1244 yılında Avrupa orduları onları dışarı atana kadar sürdü. Daha sonra kağıt üretimi Hristiyan Avrupası’nda kademe kademe yayılmaya başladı.
M.S. 1250 : İtalya en büyük kağıt üreticisi haline geliyor. İtalyanlar etkin bir şekilde ürettikleri kağıdı büyük miktarlarda ihraç ederek uzun yıllar Avrupa pazarını yönlendirmişlerdir.
M.S.1338 – 1470 : Kutsal metinleri için Fransız rahipleri kağıt üretimine başlar. Fransa kısa zamanda bu yeni teknolojiye adapte olur ve kendi kendine yeter. Rekabetçi bir kağıt üreticisi haline gelir.
M.S.1411 : Almanya’da kurulan ilk kağıt imalathanesi, İtalyanların yardımıyla un imalathanesinden dönüştürülmüştür. Zamanla Almanya, sanatı geliştirerek, piyasada bulunan en iyi kağıtları yapmıştır.
1453 yılında Johan Gutenberg taşınabilir matbaa makinasını icat etti. Matbaa makinasının buluşu iletişim inkılabında bir sonraki adımdı. Önceleri kitapların sahipleri, manastırlar, krallıklar, alimler ve çok az insan bunları okuma şansı buldu. İlk kez yoksul kitlelerin kitaplara ve daha da önemlisi belgeye ulaşmaları mümkün oldu. Kitapların bulunmaya başlamasıyla okur yazarlık arttı. Okur yazarlığın artışıyla, kitaplara dolayısıyla kağıda olan talep de arttı.
M.S.1588 : İngiltere kendi kağıdını üretmeye başlıyor.
M.S.1680: Yeni dünyadaki ilk kağıt imalathanesi İspanyollar tarafından Culhuacan‘da başkent Mexico‘nın yakınlarında kuruldu.
M.S.1690 : Kuzey Amerika’ya göç eden William Rittenhouse isminde bir alman göçmen Philedelphia yakınlarında Amerika’daki ilk kağıt imalathanesini kurdu. Burası aynı zamanda, ilk Amerikalı kağıt yapımcılarının da eğitildiği yerdi.
M.S.1719 : Kağıt yapım maddeleriyle ilgili ciddi bir kıtlık sonucu Rene Antoine Ferchault de Reaumur kağıdın odundan da yapılabileceğini öne sürdü. O zamanlar kağıt eski giysilerden ve bez parçalarından yapılıyordu. Kağıda artan arzı karşılayacak kadar yeterli bez parçası yoktu.Reaumur‘un ilham kaynağı yuvalarını yapan yaban arılarını gözlemlemek oldu.
M.S.1798 : Nicholas Robert kağıt makinasını icat etti. Bu elden kranklı (hareketli) makine kağıdı durmaksızın dönen bir beyaz perde üzerinde yapıyordu. Ancak yatırımı bulmakta başarılı değildi ve Robertin icadını ortak bir tanıdıktan duyan, İngiliz Fourdrinier kardeşler, kendi kağıt makinalarını yarattılar. İcatları kullanılmadığı halde kağıt makinaları onların ismini günümüze kadar taşıdı.
M.S.1850 : Alman asıllı Friedrich Gottlob Keller odun hamurundan kağıt yapmayı tasarladı.Ancak ortaya çıkan kağıt düşük kalitedeydi.
M.S.1852 : İngiliz asıllı Hugh Burgess , odun hamurunu kimyasallarla karıştırarak mükemmelleştirdi.
M.S.1867 : Bir Amerikalı kimyager olan C.B. Tilghman odun hamurundan kağıt yapılması tekniğini hamurlaştırma sürecinde sülfit kullanarak geliştirdi.
M.S.1879 : İsveç asıllı C.F. Dahl odun kullanımını bir kimyasal daha ekleyerek son mükemmelliğine kavuşturdu. Bu sülfat metodu hızla yayılarak 1907 yılında Birleşik Devletlere ulaştı.
M.S.1883 : Charles Stillwell manavlar için kahverengi kesekağıtlarını yapan bir makine icat etti. Bugün yılda yirmi milyondan fazla kesekağıdı süpermarketlerde kullanılıyor. Bunların da çoğu yeniden kutulara ve kağıt çantalara dönüştürülüyor.
M.S.1889-1900 : Ekonomik olarak, kitlelerce üretilen kağıt bir gerçek haline geldi. Kağıt üretimi yılda 2,5 milyon ton civarına katlandı. Gazete, dergi ve kitaplar patladı. Kağıt okullara girerek, kara tahtanın yerini aldı.